19 Temmuz 2008 Cumartesi

Bugün Ayın Kaçı? TAKVİMLER

İlk Babil takvimleri kameri ayı, yani birbirini izleyen iki dolunay arasındaki 29,5 günlük dönemi temel alan bir sistemdi. Bu döngüye göre 365,24199 gün olarak gözlemlenen ortalama güneş yılından daha kısa 354 günlük bir ay yılı(kameri yıl) ortaya çıkıyordu.
Güneş yılına dayalı takvimi ilk geliştirenler, eski çağ Mısırlılarıydı. Mısır'da yaşam Nil taşkınlıklarının etrafında dönüyordu. Gece göğünün en parlak yıldızı Sirius (Akyıldız), her yıl Nil'in taştığı zamanlarda, gün doğumundan hemen önce parlıyordu. Mısırlılar takvimlerini bu olayın etrafına yapılandıdılar. Mayalar da zamanın kaydını tutmakla ilgileniyorlardı ama takvimlerini yıllık periyotla ilişkilendirmemişlerdi. Onlar hem geçmişe hem de geleceğe yönelik bir takvim sistemi kurmuşlardı. Modern takvimlerin temeli ise 8. yüzyılda atıldı. Bu takvimler M.Ö. 46 yılında Julius Caesar tarafından kullanıma sokulan Roma Jülyen takvimine dönüştü. Jülyen takvimi son şekline M.S. 8 civarında, İmparator Augustos döneminde kavuştu. O dönemde takvim halen 11 dakika, 14 saniye hatalıydı ve tasarım şekli yüzünden hata miktarı yüzyıllar içinde artış göstermişti.

1582'de Papa XIII. Gregory iki aşamalı bir takvim reformu gerçekleştirdi. Öncelikle on günlük tutarsızlığı ortadan kaldırarak 21 Mart tarihinin ilkbahar ekinoksuyla örtüşmesini sağladı. Bunu da Kutsal Roma İmparotorluğu'nun her yerinde geçerli olacak bir duyuruyla, 4 Ekim 1582'den sonraki günün 15 Ekim olacağını ilan ederek sağladı.

Ardından, artık yılları belirleme kuralını değiştirdi. O tarihten itibaren 400'e bölünebilen yüzyıl seneleri hariç, dörde bölünebilen tüm yıllar "artık yıl" olacak, Şubat ayına bir gün eklenecekti. Bu sistem 3300 yılda yaklaşık 1 günlük düzeltme gerektiren ve 365,2425 güne denk düşen ortalama bir Gregoryen yılını meydana getirdi.
Kaynak; Andrea Gianopoulos/Bilimin 4000 yıllık Serüveni/NTV yayınları
Resim ve Örnek Takvim Tasarımı; Erk EKİN-royalworks design http://www.erkekin.com

Teşekkür ederim...

Çetin Poyraz ALPER ~çpa~