Merhabalar;Şarap insanoğlunun ve onun derin kültürünün belkide ilk meyvelerinden biridir. Kimi yazarlar özelliklede tarih yazarları savaşlarda akan kanları şaraba benzetirler, özellikle tercih edilen renk kırmızı olmasındandır. Kont Durakula bizim değişimizle Kazıklı Voyvoda o kanı şaraba benzetir "kadehin içinde ki ince zevk" dermiş. Hepimiz biliyoruz ki kimi dinler kutsallığını, kutsallığı kadar zararınıda vurgulamıştır. Yadudilerin kutsal şarabı hurma şarabıdır. Adı üzerinde belli olduğu gibi hurmadan yapılır. Bugün İsrail tarım sektöründe adedi 1,5 Doları bulan hurma yetiştirmektedir. Şaraba ne kadar önem verdikleri şu anda bariz bir şekilde ortadadır.Hıristiyanlar ise o kadar kutsallaşmıştır ki, İsa çarmağa gerilmeden önce ki son yemeğinde içtiği şaraptır. Da Vincini yaptığı resimde Son Yemek adlı yağlı tabloda da bunu anlatmaktadır. Öle ki hıristiyan dinince ister Kataolik kliseleri olsun ister Ortodoks kliselerinin tıpkı tek Tanrıya inandıkları gibi kutsal saydıkları şaraptır, şarabın varlığıdır. Öle ki doğan çocukları Ortodokslar şarapla yıkarlar, Katolikler şarapla çocuğu vahdis ederler. Son ilahi din olarak kabul edilen İslamda ise şarap bütünüyle haram kılınmıştır.
İleriki zamanda bu konu ile ilgili daha geniş bir ayrıntı vererek sizlere sunacağım...
Şimdi; ağzımızı tatlandıralım ve şarap nedir? Şarabın çeşitleri üzerinde durmak istiyorum...
ŞARAP ÇEŞİTLERİ
RENKLERİNE GÖRE ŞARAP ÇEŞİTLERİ
Kırmızı Şaraplar: Bu tür şaraplar siyah üzüm şırasının cibre fermantasyonu ile elde edilmektedir.
Beyaz Şaraplar: Bu tür şaraplar beyaz üzümlerin doğrudan preslerde sıkılarak şırasının fermantasyonu ile elde edilmektedir.
Pembe Şaraplar: Bu tür şaraplar ya kırmızı ve beyaz şarapların belirli oranlarda birbirlerine karıştırılarak veya siyah üzümlerden çok az renk maddeleri şıraya geçirilerek elde edilir.
(Şarabın gerçek renklerine göre renklendirdim)
İÇERDİKLERİ ŞEKER MİKTARINA GÖRE ŞARAP ÇEŞİTLERİ
Sek (dry, kuru) Şaraplar: Fermantasyonunu tamamlamış ve içerisindeki şeker miktarı yok denecek kadar az olan ( AB normlarına göre en fazla 5 gr/lt), tadında tatlılık duyulmayan şaraplardır. Bunların arasına sofra şarapları dediğimiz yemeklerle beraber günlük olarak içilen şaraplar girer. Sek şaraplardaki alkol oranları, olgunluk döneminde bulunan üzümün şekerinin fermantasyonu sonucu oluşur. Sek şarapların belirtilen kanunlar doğrultusunda alkol oranları en az %11 olmalıdır. Sek şaraplar beyaz, kırmızı ve pembe şaraplar olup alkol oranları en az %11’ dir
Tatlı Şaraplar: Tatlı şarap genellikle beyaz üzümlerden elde edilir. Bazen de kırmızı üzümlerden de üretilebilir. Bunların 3 çeşidi bulunmaktadır:
• Hafif Tatlı Şaraplar: Bir litresinde en çok 20 gram şeker içeren şaraplardır.
• Yarı Tatlı (Dömisek, Semi Dry) Şaraplar: Hafif Tatlı Şaraplar: Bir litresinde en çok 50 gram şeker içeren şaraplardır.
• Tatlı Şaraplar: Bir litresinde 50 gramdan fazla şeker içeren şaraplardır.
ÜRETİM TEKNİKLERİ FARKLI VE KATKILI ŞARAP ÇEŞİTLERİ
Likör Şarapları: Şaraplara karamel, pekmez veya şeker şurubu ve tarımsal kökenli etil alkol katılarak hazırlanmış, en az %16.5 alkollü tatlı şaraplardır. Likör şarabı tipinde Avrupa ve diğer ülkelerde bir çok çeşit şarap üretilir. Bunların en tanınmışları Sherry, Malaga, Porto, Marsala, Maderia ve Tarragona’dır
Vermut Şarapları: Başta Vermut Otu olmak üzere çeşitli baharatlar ile aromalandırılmış şaraplardır. İçlerine ayrıca alkol ve şeker eklenir. Katılan şeker oranlarına göre sek, dömisek ve tatlı vermut şarapları olarak üç tip bulunur. Litresinde en az 100 ml şarap içermektedir. Vermut şarabı üretiminde vermut otundan başka karanfil, ıhlamur, ardıç, Hindistan cevizi, kekik, şerbetçi otu gibi bitkiler de kullanılabilir. Bu otlar sıcak suda 3-4 gün bekletildikten sonra sıkılarak elde edilen özüt beyaz şaraba katılır.
Mistel Şarapları: Mistel şarapları üzüm şırasına alkol ilave edilerek fermantasyon yapılmadan elde edilir. Ülkemizde genellikle meyve şaraplarına verilen isimdir. Genel olarak Misket ve Narince gibi aromatik üzümlerin yüksek oranlı şeker içeren şıralarına tarımsal kökenli etil alkol eklenmesiyle %16-17 alkollü bir şaraptır. Üretim türü şarap kapsamına girmediğinden bu ürüne Mistel şarabı denilmektedir
Tıbbi Şaraplar: başta iştah ve öksürük şurubu olarak hazırlanmış ba
zı ilaçların ana maddesi olarak şarap kullanılmaktadır.
Reçineli Şaraplar: Bazı ağaçlardan elde edilen doğal reçinelerin şarapta çözündürülmesi ile elde edilir. Yunanistan’da milli içki olarak kabul edilir.
Meyve Şarapları: Meyvelerin sıkılmasıyla elde edilen meyve cibresinin uygun koşullarda fermantasyona bırakılarak elde edilen şaraplardır. Meyve şırası fermantasyona tabi tutulmadan önce içine bir miktar şeker veya şeker şurubu eklenir. Böylece az şekerli meyvelerden yüksek alkollü şaraplar elde edilir.Köpüklü veya Köpüren Şaraplar: Bu tür şaraplar iki çeşittir.
• Tabii Köpüren Şaraplar: Bu tür şaraplar, iki fermantasyon sonucunda elde edilir. Birinci aşama; taze üzüm şırasının fermantasyonu sonucu bildiğimiz şarabın oluşumu. İkinci aşama ise, kapalı kaplar içerisinde yapılır ve bu fermantasyonun sonucunda içinde fazla miktarda karbondioksit gazı ihtiva eden “köpüklü şaraplar” elde edilir. Bu şaraplara örnek olarak sadece Fransa’nın Champagne bölgesinde ve ismi Şampanya olarak tescil edilen şarapları sayabiliriz.
• Suni Köpüren Şaraplar: Bu tür şaraplar beyaz veya pembe şaraplara dışarıdan uygun miktarda karbondioksit gazı ve şeker ilave edilerek elde edilir. Bu tür şaraplara Champagne (Şampanya) adı verilmez. Çünkü Şampanya adını alabilmesi için karbondioksitin iki aşamalı kapalı kap fermantasyonundan ve ayrıca Fransa’nın Champagne bölgesinde yetiştirilen üzümlerden elde edilmiş olması gerekmektedir.
Teşekkür ederim
Çetin Poyraz ALPER ~çpa~
